آیین نکوداشت استاد دکتر سید حسین صفایی عصر روز شنبه ۲۴ آذر ماه در کانون وکلای دادگستری مرکز برگزار شد.
گودرز افتخار جهرمی رئیس اسبق کانون وکلای دادگستری مرکز در این مراسم با بیان اینکه همواره ارادت قلبی به دکتر صفائی داشتم، گفت: در دانشکده حقوق دانشگاه تهران دانشجوی ایشان در رشته حقوق بین الملل خصوصی بودم. ایشان تازه از سفر فرانسه برگشته بودند و در دانشکده حقوق مشغول تدریس بودند. افتخار جهرمی با بیان اینکه دکتر صفایی استاد بسیار با اخلاقی هستند؛ افزود: تدریس ایشان بسیار عمیق بود؛ در آن سال‌ها هر دانشجو باید یک مقاله می نوشت . مقاله من در مورد تابعیت اشخاص حقوقی در حقوق ایران و فرانسه بود که به انتخاب دانشگاه زیر نظر دکتر صفایی انجام دادم.
رئیس اسبق کانون وکلای دادگستری مرکز افزود: ایشان در دفتر خدمات حقوق بین الملل به عنوان مشاور زحمات زیادی متقبل شدند. یکی از این اقدامات ارائه مستندات به دیوان لاهه بود که در آن ۱۲۸ پرونده به ارزش چهار میلیارد و سيصد میلیون دلار در رابطه با ایران وجود داشت. در جریان رسیدگی به این پرونده‌ها تنها ۴۸ میلیون دلار منجر به محکوميت شد و دکتر صفایی نقش بسيار موثرى داشت.
افتخار جهرمی با اشاره به فعالیت های علمی دکتر صفایی در دانشگاه آزاد گفت: من در واحد علوم تحقیقات این دانشگاه مسئول گروه حقوق خصوصی بودم. وقتی پایان نامه ای به من ارائه می شد؛ حتما نگاه مختصری به آن می کردم اما هر رساله‌ای که استاد راهنما یا مشاورش دکتر صفایی بود، آن را ندیده تأیید می‌کردم. زیرا می‌دانستم دکتر صفایی در علم و دانش جدی است. تحقیقات ایشان در حقوق بین الملل ممتاز است.
افتخار جهرمی با اشاره به کتب تالیفی در زمینه حقوق مدنی گفت: یکی از این کتابها را محمد بروجردی عبده نوشته است. یا منصور السلطنه کتابی نوشته که در آن بیشتر به منابع فقهی توجه شده است. سید علی حائری مواد قانون مدنی را جداگانه در کتاب خود آورده است. اثر مرحوم امامی که واقعا از کتاب‌های خوب حقوق است برای جزوات درسی استفاده می‌شد. کسی که توانسته بود کل حقوق مدنی را به همراه منابع فقهی و خارجی بیاورد، مرحوم کاتوزیان بود اما کتاب هاى وی حجیم و سنگین است.
وی با تاکید بر اینکه کتاب دکتر صفائی همه محاسن کتب قبلی را دارد، گفت: تمامی منابع فقهی و خارجی در کتب ایشان آورده شده است و برای دانشجویان و حتی اساتید کتاب‌های ایشان بهترین منبع درسی است. برای من مایه مباهات است که دست ایشان را ببوسم و به ایشان برای نگارش کتاب وصیت، ارث و شفعه تبریک بگویم.
علی اسلامی پناه نیز در این مراسم با بیان اینکه باید قدردان زحمات اساتیدمان باشیم، گفت: تقدیر از مقام شامخ استاد باعث ایجاد شور و نشاط در جامعه می‌شود و این امید را در جوان ها ایجاد می کند تا به دانایی و علم اندوزی اهمیت دهند. برای من مایه مباهات است که در حضور استاد صفایی باشم. فردی که ۵۰ سال از عمرشان را در خدمت جامعه حقوقی کشور بودند و همچنان در این زمینه حضور فعالی دارند. این میزان از فعالیت، نعمتی است که خداوند به استاد صفایی عنایت کرده است.
اسلامی پناه با اشاره به اینکه دانشگاه خوب را به استادان خوب آن می‌شناسند گفت: اعتبار دانشگاه تهران ناشی از امثال دکتر امامی، دکتر کاتوزیان و دکتر صفایی است. روح های بزرگی که در دانشگاه قدم و قلم می زنند. معلم خوب دو شاخه دارد یکی علم و دیگری اخلاق. استاد صفایی در هر دو شاخصه برجسته هستند.
وی حقوقدانان کشور را به سه سطح تقسیم کرد و گفت: منصور السلطنه، بروجردی عبده و شایگان از افراد نسل اول حقوقدان کشور هستند که به صورت مختصر و کلی به علم حقوق پرداختند. نسل دوم افرادی همچون مرحوم امامی است که اگرچه مفصل‌تر به حقوق پرداختند اما از حوزه علم حقوق بالاتر نرفتند. نسل سوم افرادی همچون دکتر کاتوزیان و دکتر صفایی هستند که هم به حقوق موجود و هم به حقوق آینده فکر و از قوانین موجود عبور کردند. از ویژگی های بارز استاد صفایی آن بود که در شش حوزه استادانه قلم زدند. ایشان یک بار حقوق مدنی را نوشتند؛ تلاش بعدی ایشان در دوره حقوق تطبیقی است که از بهترین کتابها در این زمینه حقوقی، کتابی است که ایشان ترجمه کردند. استاد در زمینه داوری بین المللی و مالکیت فکری، خوش درخشیدند.
اسلامی پناه با اشاره به اینکه قلم دکتر صفایی بسیار شیوا و روان و مانند گلستان سعدی سهل و ممتنع است افزود: انسان از خواندن کتاب‌های ایشان لذت می‌برد. همچنین از ویژگی های فکری ایشان واقع گرایی و رئالیسم است. ایشان به حقوق و راه‌حل‌های موجود فکر می‌کند، ایشان ایده آلیست نیستند و به منابع تاریخی حقوق در دسترس، مانند فقه و قوانین حقوق فرانسه به صورت کامل اشراف دارند. استاد صفایی برای عرف هم اعتبار ویژه ای قائل هستند. ایشان به فروع استنباط منطقی اهمیت می دهند. همان طور که می دانید حقوق با فقه فرق می‌کند. ممکن است فقه، برخی منابع و مبانی حقوقی را نپذیرد.
وی با بیان اینکه از نظر اخلاق علمی کلاس های استاد صفایی همواره زمزمه محبت بود گفت: دانشجویان نزد ایشان احساس عزت می کردند. اینها موجب پرورش دانشجو می شود غیر از علم بسیار، اخلاق هم موجب پرورش دانشجوست. بنده ایشان را دانشمندی متواضع و معلمی با اخلاق می دانم.
عیسی امینی رئیس کانون وکلای دادگستری مرکز هم در این مراسم و در تجلیل از شخصیت دکتر صفایی گفت: قصد دارم در ابتدا دو خاطره از دکتر صفایی مطرح کنم. به یاد دارم در سال‌های ابتدایی دانشگاه، درس مقدمه علم حقوق را با دکتر عراقی داشتم. در آن دوران که هنوز در حال و هوای دوران دبیرستان و به دنبال گرفتن نمره از استاد بودیم، از درس مقدمه علم حقوق نمره ١٩:٢٥ گرفتم ، به نزد دکتر عراقی رفتم و اعتراض کردم؛ روزی دکتر صفایی از من علت اعتراض به آن نمره را پرسیدند؛ ایشان به من گفتند آیا تو به نمره علاقه داری؟ استاد از من پرسیدند به کجا میخواهی برسی؟ در حقیقت استاد همان روز به من یاد دادند که علم دانشگاهی به تنهایی مفید نیست؛ به یاد دارم از همان روز تصمیم گرفتم مطالعات خودم را محدود به کتاب های درسی حقوق نکنم. همان تلاش ها باعث شد پس از سال‌ها کارآموز استاد صفائی شوم. خاطره دیگر من هم مربوط به همان دوران است در یک پرونده پرچالش مقابل وکیل مقابل قرار گرفتم که البته وی امروز از دوستان ماست. این دوست ما در همان دورانی كه کارآموز بودم؛ در راهروی ساختمان بهشت حرف ناسزایی به من زد؛ من هم در پاسخ به وی گفتم هر آن چیزی که به من نسبت می‌دهید شایسته خودتان است؛ روزی استاد صفایی مرا خواستند و از من گلایه کردند که چرا به وکیل مقابلت چنین حرفی زدی؟ میتوانستی سکوت کنی. وقتی این دو خاطره را کنار هم می‌گذاریم می‌بینیم که ایشان چه خصوصیات اخلاقی ویژه ای دارد.
امینی با بیان اینکه از زمانی که ریاست کانون وکلا را پذیرفتم آرزو داشتیم به توسعه دانش کمک کنیم گفت: وکیلی که نه دانش داشته باشد و نه خود را بشناسد کارش پیش نمی‌رود. اگر وکیل صالح باشد برای موفقیت راهی جز دانش ندارد؛ به همین منظور دیدیم که برای ارتقا جایگاه دانش باید از دانشمندان تکریم کنیم؛ از دکتر آشوری در مراسم اخير سوگند كارآموزان این تکریم به عمل آمد و امروز هم اولین مراسم آیین نکوداشت را برای استاد صفایی برگزار کردیم.
وی با طرح این سوال که چرا برای اولین آیین نکوداشت دکتر صفایی را انتخاب کردیم اظهار کرد: اولین دلیل آن اخلاق استاد است. به جرأت ایشان یکی از بهترين اساتید ما بوده و هستند. در زمانی که تزویر موج می زند، اثری از تزویر در ایشان نیست. امروزه در جامعه، مردم ما بی‌صبر شده‌اند اما صفت استاد، صبوری است. کلاس‌های ایشان همواره محل مناظره و نقد بوده است.
رئیس کانون وکلای دادگستری مرکز افزود: اگر در جامعه امروز ما عدم صداقت و بی توجهی به دانش موج می‌زند و مشکلات اجتماعی بیشتر شده است بهترین راه ما مراجعه به اشخاصی است که مظهر صبر و اخلاق هستد. امروزه در جامعه‌ای به سر می بریم که حتی اگر کسی چندین پست و مقام هم داشته باشد باز هم می‌خواهد استاد دانشگاه شود؛ در چنین شرایطی ما از تکریم شخصی صحبت می‌کنیم که آن نوستالوژی علم و اخلاق را داشته باشد و به واقع یک استاد است.
امینی ویژگی دیگر دکتر صفایی را آزادگی وی دانست و گفت: دومین دلیل انتخاب دکتر صفایی این بود که ایشان راه خود را به قدرت اتصال نداد. بزرگی خود را در رسیدن به مناصب عالی ندید. این عمل ایشان بسیار سخت است. ایشان معلمی خود را حفظ کردند و ما امروزه باید از شأن معلمی استاد صفایی دفاع کنیم. به هر حال دل بریدن از ثروت کار آسانی نیست.
امینی ویژگی سوم استاد صفایی را علم ایشان دانست و گفت: هر استادی که به سمت حقوق مدنی تطبیقی برود از نظرم پیشگام است؛ زیرا خودش را نمی بیند؛ حقوق خودش را نمی بیند. به جرات یکی از بزرگان حقوق مدنی تطبیقی استاد صفایی هستند. ایشان در این زمینه تلاش های فراوانی کردند. از همه مهمتر در عصری که شاگرد پروری را دوست نداریم؛ در روزگاری که جوانگرایی مطلقا شعار است، اگر بتوانیم آموزگارانی را تحویل جامعه بدهیم هنر داشته‌ایم.
وی با اشاره به موسسه حقوق تطبیقی گفت: استاد دکتر صفایی توانستند دانشجویان زیادی را در آنجا پرورش دهند و من مطمئنم که این دانش به نسل بعد هم منتقل می شود. البته ایشان در حقوق مدنی تطبیقی هم متوقف نشدند. استاد از حقوق مدنی، برای حقوق داوری، حقوق بین الملل خصوصی بهره بردند.
رئیس كانون وکلای دادگستری مرکز با بیان اینکه حقوق مدنی، مادر علم حقوق است گفت: دادرسی، جزا یا دیگر حوزه‌های حقوقی بدون حقوق مدنی دوامی ندارند. فن استدلال را باید در حقوق مدنی یاد گرفت. استاد صفایی هم از حقوق مدنی برای سایر علوم استفاده کردند. آن هم در زمانی که کشور ما تحت فشارهای بسیاری از جانب دیوان لاهه بود. آن زمان هم ایشان در موسسه حقوق تطبیقی وابسته به قدرت و ثروت نبوده و کارش تنها پژوهش بود.
امینی روان نویسی را چهارمین ویژگی برجسته ى دکتر صفائی دانست و گفت: کتاب‌های دکتر بسیار روان است. نثر حقوق در دهه ۳۰ و ۴۰ به سمت نثرهای تصنعی رفته بود این نسل یک جا باید متوقف می‌شد. ما باید حقوق را آسان کنیم. هیچگاه برای سخت نویسی به کسی نمره بالایی نمی‌دهند. از ویژگی‌های استاد صفایی هم قلم روان و آسان است.
امینی یادآور شد: به قول دکتر آزمايش هنوز امید وجود دارد. راه پیشرفت ما راه دانش و احترام به معلمان است. از همه اساتیدی که در این مراسم حاضر شدند؛ از آقای هادى شعبانی که در تالیف کتاب وصیت، ارث و شفعه تلاش کردند سپاسگزاری می‌کنم و برای استاد صفایی و خانواده محترمشان آرزوی سلامتی دارم.
جلیل مالکی هم در این مراسم با بیان اینکه ۲۲ سال قبل و در چنین روزهایی با استاد صفایی کلاس حقوق مدنی تطبیقی داشتیم گفت: ایشان همواره در کلاسها زودتر از دانشجویان حاضر بودند و با متانت و وقار خود به ما درس نظم دادند. یادداشتی از صحبت‌های ایشان در همان کلاسها با این مضمون نوشتم، که اخلاق باید در کلیه مراحل با حقوق همراه باشد. در وضع و تفسیر قوانین مخصوصا بین حقوقدانان و در رابطه با سایر مقامات قضایی اخلاق باید حاضر باشد. آن جامعه حقوقی که اخلاق را سرلوحه کار خود قرار ندهد به بیراهه می‌رود.
مالكى افزود: به قول استاد صفایی اگر می خواهید حقوقدان شوید مطالعه تدریجی در حقوق را همواره داشته باشید. شاید امروز در فضای مجازی و غیر مجازی شاهد هتک حرمت بین حقوقدانان هستیم و افرادی پیدا می شوند که یک شبه حقوقدان می‌شوند. در چنین شرایطی بازپخش سخنان استاد صفایی ضروری است. امروز بیش از هر زمان دیگری نیازمند رهنمودهای استاد هستیم.
وی با بیان اینکه، آنچه که استاد صفایی را تبدیل به چهره ماندگار در حقوق کرد تنها سجایای اخلاقی ایشان نیست اظهار کرد: ایشان بیش از پنج دهه فعالیت های گوناگون در زمینه حقوق داشتند. علم استاد صفایی چنان در جامعه حقوقی نفوذ کرده که بیش از ۱۰ جلسه نکوداشت مقام ایشان در سراسر کشور برگزار شده است.
مالكى با بیان اینکه استاد صفایی علاوه بر تسلط بر فقه، مسلط به حقوق روز هم هستند گفت: ایشان اشراف کاملی به حقوق فرانسه، انگلیس و آمریکا و به کشورهای منطقه همچون مصر دارند و این تسلط موجب شده است به جز چند نفر، کسی در تراز علمی ایشان نداشته باشیم. خوب است به همین مناسبت از اساتید هم نسل ایشان نظیر مرحوم دکتر کاتوزیان، گرجی امیرحسین فخارى و از اساتیدی همچون استاد هاشمی، آشوری، ضیائی بیگدلی و آزمایش تقدیر کنیم. جا دارد از آقای شعبانی هم که از جوانان خوش آتیه در حقوق بوده و نفر اول آزمون دکترا در رشته خود هستند تقدیر کنیم. ایشان این کتاب را با همراهی استاد صفایی به نگارش درآورده اند.
در ادامه مراسم قطعه شعرى كه توسط دكتر محمّد هاشمى استاد برجسته حقوق اساسى و وكيل دادگسترى در وصف استاد دكتر صفايى سروده شده بود توسط دكتر هاشمى قرائت گرديد.
در ادامه اين مراسم كليپى كه توسط كميسيون روابط عمومى كانون مركز از استاد تهيه شده بود به نمايش گذاشته شد.
دکتر سید حسین صفایی هم در این مراسم گفت: از اعضای کانون وکلای دادگستری مرکز، مخصوصاً جناب دکتر امینی و اساتیدی که در این برنامه من را شرمنده کردند قدردانی می‌کنم. خودم را لایق این صحبت‌ها نمی دانم. البته این سخنان مرا تشویق می‌کند و امیدوارم که شایسته این مقام باشم.
وی با بیان اینکه باید از وکلایی که برای اعتلای وکالت کوشش کردند قدردانی کنیم، اظهار کرد: از روسای سابق کانون وکلا مخصوصا جناب دکتر افتخار یاد می کنم. از سال ۱۳۳۰ مسئله استقلال وکلا مطرح بود اما چون در آن زمان میان وکلا اختلاف نظر وجود داشت، استقلال وکلا به زودی حاصل نشد تا اولین قانون استقلال وکلا در زمان دکتر متین دفتری تنظیم گشت. اگرچه در آن زمان استقلال وکلا استقلال ناقصی بود زیرا استقلال کامل شامل استقلال اداری یا استقلال انتظامی است.
وی دکتر متین دفتری را پدر آیین‌دادرسی ایران دانست و افزود: قانون آیین دادرسی مدنى در سال ۱۳۱۸ با زحمات ایشان تدوين شد كه قانون بسیار خوبی بوده و هنوز آثار آن باقی است. دكتر متين دفترى سه جلد کتاب در شرح این قانون نوشته‌اند که هنوز هم قابل استفاده است. دکتر متین دفتری در مراسم افتتاح کانون وکلا در سال ۱۳۱۷ یک سخنرانی ایراد کردند و نصیحت هایی را به وکلای جوان و کاراموز دارند.
دکتر صفایی افزود: باید از خانواده خودم تشکر کنم اگر موفقیتی داشتم اول مرهون حمایت پدر و مادرم است . خداوند آنها را رحمت کند همچنین از خانواده ام و مخصوصا از همسرم تشکر می‌کنم که واقعاً فرزندان خوبی تربیت کرد و آرامش خانواده ناشی از تعلیمات و تربیت ایشان است. خانواده ما کانون مهر و محبت، عاطفه و اعتماد است و اگر ما موفقیتی داشتیم تا حد زیادی مدیون محبت همسرم هستيم.
دکتر صفایی با اشاره به اینکه از جوانانی که در انجام کارهای علمی به من کمک کردند قدردانی می‌کنم گفت: نمونه این جوانان آقای شعبانی است که جوان فاضلی هستند. من ایشان را کشف کردم. ایشان در دانشکده حقوق و کانون وکلا شاگرد اول بوده اند و اخیراً هم عنوان وکالت را با رتبه يك در امتحان اختبار كسب کردند. روش ایشان با روش من هم هماهنگ است.
وی با بیان اینکه همیشه به جوانان اهمیت دادم افزود: هم در کلاسها و هم در کارهای علمی از جوانان استفاده کردم و موفق‌ترین کتاب‌های من هم کتاب‌هایی است که با همکاری جوانان نوشته ام.
دکتر صفایی افزود: خاطره ای از دکتر افشار در ذهن دارم. ایشان همواره بیان می‌کردند که صفایی از من بهتر است البته ایشان لطف داشتند اما می‌گفتند باید صفایی از من بهتر باشد زیرا که اگر شاگردان از ما بهتر نباشند پیشرفتی حاصل نمی شود. پیشرفت باید به دست جوانان حاصل شود. آنها توانایی بیشتری دارند البته ما هم می‌توانیم هدایت و ارشاد کنیم ولی نیروی فکر جوان باید مورد توجه قرار گیرد و من خوشبختم که از جوانان استفاده کردم .
صفایی در خصوص مهمترین عوامل ارتقای وکالت و کانون های وکلا گفت: وکیل سرباز اجرای حق و حامی ضعفاست. وکیل، مدافع عدالت و مخالف ظلم است. چهار عامل را برای ارتقای وکالت مهم می‌دانم. اولین عامل ارتقای وکلا، اتحاد آنهاست. وحدت وکلا بسیار مهم است. عدم وحدت به وکلا آسیب می زند. در کشور ما بعد از قانون سال ۱۳۱۵ ، در زمان مصدق که طرفدار آزادی بود ایشان قانون استقلال وکلا را تنظیم کرد. در کشورهای پیشرفته استقلال وکلا بسیار مهم است اما در کشورهای دیکتاتوری و خودکامه معمولا استقلال وکلا را قبول ندارند. حتی ناپلئون استقلال وکلا را قبول نداشت تا اينكه صدر اعظم وی با نقش مهمی که در دادگستری آن کشور داشت ناپلئون را مجاب کرد استقلال وکلا را قبول کند. اهمیت وحدت به حدی است که در قرآن هم به آن اشاره شده است که نزاع و اختلاف نداشته باشید که موجب سستی شما می شود.
صفایی دومین عامل ارتقای وکلا را شجاعت دانست و گفت: مخاطب این سخنان جوانان هستند؛ آنها باید بدانند که می‌توانند با شجاعت است که می توانند حقی را بگیرند و تحولی را در حقوق ایجاد کنند. در بعضی کشورها وکلا نقش مهمی در تحول قوانین داشتند. در تصویب قانون مالکیت ادبی و هنری که ما هم در کشور کار کردیم وکلای دادگستری پاریس نقش مهمی داشتند. بعد از انقلاب کبیر فرانسه بر اثر خطابه های وکلا، به تدریج این حق به مولفان داده شد. اساتید حقوقدان فرانسوی نظیر ماریون در تاریخ حقوق مالکیت ادبی و هنری نقش مهمی ایفا کردند تا به تدریج اين حقوق به مولفان در قرن هجدهم داده شد. امروزه در کشورهای اروپایی حقوق کامل برای مولفان قائل هستند. این ها همه از اهمیت شجاعت است. وکیل می‌تواند یک سخنرانی با شجاعت داشته باشد البته در دادگاه های ما وقت زیادی به وکیل نمی دهند که این از اشکالات نظام قضایی ماست.
وی سومین عامل ارتقای وکلا را علم دانست و گفت: با زبان علم است که می توان پیشرفت کرد. با زبان علمی می توان دادگاه را قانع کرد و سطح معلومات قضات را هم بالا برد. وقتی در دادگاه با زبان علم سخن می‌گویيد قاضی هم ناچار می‌شود موضوع دادگاه را مطالعه کند. با زبان علمی می توانید از قوانین ظالمانه انتقاد کنید. وکلای آمریکایی نقش مهمی در اصلاح قوانین ایفا می‌کنند که این نقش تنها با زبان علم مقدور است.
صفایی با تاکید بر اینکه صرف داشتن قوانین علم نیست، گفت: قانون تنها منبع حقوق نیست. فقه و دکترین هم از منابع حقوق است. مرحوم دکتر کاتوزیان اشاره داشتند که فتاوای فقها شامل نظرات علمای حقوق هم می‌شود. از سوی دیگر نمی‌توان تنها به حقوق داخلی اکتفا کنیم باید به حقوق تطبیقی هم توجه داشت اگر حقوق علم است پس نمی تواند محدود به مرزها باشد. علم حقوق هم مانند علم فیزیک و شیمی محدود به ایران نیست بنابراین باید به حقوق تطبیقی توجه کنیم. البته این منوط به دانستن زبان خارجی است. به قول پروفسور داويد كه استاد من در فرانسه بودند حقوق تطبیقی سه فایده دارد؛ یکی اینکه در پژوهش‌های تاریخی و حقوقی مورد استفاده قرار مى گیرد. دوم درک و اصلاح حقوق داخلی با توجه به حقوق تطبیقی است زیرا حقوق خودمان را می توانیم بهتر بفهمیم. فایده منع سوء استفاده از حق را اروپایی‌ها در قرن نوزدهم ایجاد کردند در حالی که ما بر اساس قاعده لاضرر از ابتدا پذیرفته بودیم.
وی با بیان اینکه حقوق سنتی ما در موارد زیادی قابل عرضه به دنیا است افزود: بسیاری از مسائل جدید وجود دارد که ما نیازمند استفاده از حقوق تطبیقی برای درک تجربیات حقوقی کشورهای دیگر هستیم. البته باید در استفاده از حقوق تطبیقی به نیازها و حقوق سنتی خود هم اهمیت دهیم. تقلید کورکورانه محکوم است. در حقوق تطبیقی هم تقلید کورکورانه پذیرفتنی نیست.
صفایی با بیان اینکه سومین فایده حقوق تطبیقی، تنظیم قراردادهای بین المللی است گفت: در عقد این قراردادها تنها نمی‌توانید به حقوق خودتان استناد کنید. به هر حال وکلای هم در سطح بین المللی فعالیت دارند. در همین موضوع آمریکا و دیوان لاهه فرصت مناسبی ایجاد شد تا وکلای ما با قوانین و قضات بین المللی آشنایی پیدا کنند.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه وکلای جوان ما متمایل به گرفتن مدرک هستند گفت: اگر فقط مدرک، مورد نظر باشد با مطالعه در شب امتحان هم می‌توان آن را به دست آورد کسی که به دنبال علم می رود باید مطالعه عمیق و تدریجی داشته باشد و در استفاده از منابع مختلف علمی کوشا باشد. تعمق در مسئله می‌تواند سطح علمی دانشجو را بالا ببرد.
صفایی با اشاره به اینکه رعایت اخلاق حرفه ای و اسلامی می‌تواند در بالا بردن توان و ارتقای وکلا موثر باشد گفت: اگر وکیل، اخلاق حرفه‌ای و اسلامی را رعایت نکند به دشمن بهانه داده می‌شود البته در ایران همه وکلا این موضوع را رعایت می‌کنند اما همان عده معدودی که رعایت نمی کنند به اعتبار وکالت صدمه می زنند.
صفایی یادآور شد: به عنوان حسن ختام صحبت های دکتر متین دفتری را عرض می کنم. "اعتقاد دارم استادانی که وکالت می‌کنند نباید وکالتشان کار استادی آنها را تحت‌الشعاع قرار دهد. نباید وکالت ایشان مانع از مطالعه کردن آنها شود مطالعه همیشه لازم است. نباید تصور کنید که قانون را برای این وضع کردند که موجب سوء استفاده شود. وزارت عدلیه با این عمل به شدت مخالف است."
وی خطاب به وکلا گفت: از جوانان باید استفاده کرد. دکتر امینی کارآموز بنده بود اما در وكالت از من فعال تر بودند. شئون و افتخاراتی را که به آن مفتخر هستید حفظ کنید. شما محرم اسرار مردمید. خداوند را همواره شاهد و ناظر اعمال خود بدانید. ما باید رفتار و گفتار خود را به گونه ای تعدیل کنیم تا بتوان ما را به تمام معنا مدافع حق نامید.
در پايان اين مراسم كه به همت كميسيون‌هاى فرهنگ و هنر و روابط عمومى كانون مركز تدارك ديده شده بود و اساتيد صاحب نام از جمله دكتر على آزمايش، دكتر محمّد آشورى، دكتر عبدالله شمس، دكتر نجات على الماسى، دكتر ضيايى بيگدلى، دكتربيگ زاده و تعدادى ازاعضاى هيات مديره كانون وكلاى دادگسترى مركز، وكلاى دادگسترى، خانواده استاد دكتر صفايى، دانشجويان و دوستداران استاد حضور داشتند، با اهداى لوح تقدير و تنديس از مقام شامخ استاد دكتر سيد حسين صفايى تجليل به عمل آمد.
تحریریه سایت کانون وکلای دادگستری مرکز
